Στην εποχή μας η κατάθλιψη είναι μία πολυδιάστατη διαταραχή, η οποία επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους και μπορεί να οδηγήσει σε μια ποικιλία συναισθηματικών και σωματικών προβλημάτων. Παρότι η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή κατάσταση, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με διάφορες θεραπείες. Οι παραδοσιακές προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης περιλαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή και ψυχοθεραπεία. Ωστόσο, δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς σε αυτές τις θεραπείες κι αυτό γεννά την ανάγκη για εναλλακτικές μεθόδους αντιμετώπισης. Η εξέλιξη της τεχνολογίας και οι νέες δυνατότητες που προσφέρει η εξέλιξη των νευροεπιστημών, έχουν οδηγήσει στην ανάδειξη μιας νέας θεραπευτικής προσέγγισης, αυτή του Επαναλαμβανόμενου Διακρανικού Μαγνητικού Ερεθισμού (Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation, rTMS). O Ψυχίατρος Σπύρος Καλημέρης, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Smart CNS Center, μας εξηγεί πως πρόκειται για μια μη επεμβατική διαδικασία που χρησιμοποιεί μαγνητικά πεδία για να διεγείρει περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με τη διάθεση και έχει αποδειχθεί αποτελεσματική για πολλούς ασθενείς.
Η μέθοδος rTMS (Επαναλαμβανόμενος Διακρανιακός Μαγνητικός Ερεθισμός) είναι μια από τις κορυφαίες λέξεις της τεχνολογίας στην ψυχιατρική θεραπεία. Συνδυάζει τις νέες δυνατότητες που προσφέρει η εξέλιξη των νευροεπιστημών με τις τεχνολογικές εφαρμογές φυσικών νόμων (μαγνητικό πεδίο) για να βοηθήσει τους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη. Πρόκειται για μία ασφαλή, ανώδυνη, μη παρεμβατική, εντοπισμένη θεραπευτική μέθοδο, η οποία μελετάται κι εφαρμόζεται κλινικά σε μεγάλη έκταση και με ευρεία προοπτική κι έχει λάβει έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για την κατάθλιψη.
Σε ποιους απευθύνεται η θεραπεία;
Η μέθοδος rTMS ενδείκνυται για τη θεραπεία της Μείζονος Καταθλιπτικής Διαταραχής σε ενήλικες ασθενείς που δεν έχουν ανταποκριθεί ή βελτιωθεί επαρκώς με τη χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων ή έχουν βιώσει σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες από αυτά κατά το τρέχον καταθλιπτικό επεισόδιο. Επιπλέον, είναι διαθέσιμη και ως θεραπεία έναρξης για ανθρώπους που δεν επιθυμούν να λάβουν φάρμακα.
Πώς εφαρμόζεται η θεραπεία;
Η θεραπεία rTMS επηρεάζει την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου μέσω ενός παλμικού μαγνητικού πεδίου που διαμεσολαβείται μέσα από ένα πηνίο. Το πηνίο είναι καλυμμένο από πλαστικό και τοποθετείται κοντά στο κρανίο του ασθενούς, ώστε να συγκεντρωθεί το μαγνητικό πεδίο σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Το μαγνητικό πεδίο μπορεί με ασφάλεια να διαπεράσει το κρανίο ανώδυνα, ώστε να ερεθίσει, τις περιοχές που μας ενδιαφέρουν, βάσει της έρευνας. Επειδή αυτός ο ερεθισμός επαναλαμβάνεται σε τακτά διαστήματα, αποκαλείται Επαναλαμβανόμενος Διακρανιακός Μαγνητικός Ερεθισμός (rTMS). Δεν απαιτείται κανενός είδους νοσηλεία, αναισθησία ή αιματολογικές εξετάσεις. Ο ασθενής επιστρέφει αμέσως μετά τη συνεδρία στην καθημερινή του δραστηριότητα. Ο κύκλος συνεδριών που θα οδηγήσει στην εξαγωγή ολοκληρωμένου θεραπευτικού αποτελέσματος διαρκεί περίπου 1.5-2 μήνες. Προϋποθέτει καθημερινές επισκέψεις σε ιατρείο και η κάθε συνεδρία διαρκεί από 3 (πρωτόκολλο iTBS) ως και 40 λεπτά περίπου.
Η θεραπεία rTMS είναι αποτελεσματική μόνο σε περιπτώσεις κατάθλιψης;
Όχι, υπάρχει ένα μεγάλο φάσμα ψυχιατρικών και νευρολογικών παθήσεων που είναι πλέον αντιμετωπίσιμες χωρίς να καταφύγουμε υποχρεωτικά σε φάρμακα. Άγχος, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, εξαρτήσεις από ουσίες (συμπεριλαμβανομένης της διακοπής καπνίσματος), διπολική κατάθλιψη ινομυαλγία, νευροπαθητικός πόνος, νόσος Parkinson, αποκατάσταση μετά από εγκεφαλικό είναι μερικά από τα πιο διαδεδομένα πεδία εφαρμογής της μεθόδου του Επαναλαμβανόμενου Διακρανιακού Μαγνητικού Ερεθισμού.
* Το Smart CNS Center, όπου εφαρμόζεται η μέθοδος rTMS, είναι ένα Πρότυπο Ψυχιατρικό – Νευρολογικό Κέντρο, που ήρθε και στην Ελλάδα για να δώσει πολλές απαντήσεις σε ερωτήματα μέχρι πρότινος δυσεπίλυτα. Στο κέντρο παρέχονται και άλλες πρωτότυπες προσεγγίσεις (φωτοθεραπεία, φαρμακογονιδιωματική) και φυσικά οι παραδοσιακές ψυχιατρικές υπηρεσίες (φάρμακα & ψυχοθεραπεία).
Από τον Ψυχίατρο Σπύρο Καλημέρη