Υπάρχει ιδανική δίαιτα για την πρόληψη της αθηροσκλήρωσης;
My Doctors

Η αθηροσκληρωτική διαδικασία είναι η μακρόχρονη δημιουργία και ανάπτυξη αθηρωματικών αλλοιώσεων και συσσώρευσης αθηρωματικών πλακών στα τοιχώματα των αρτηριών.

«Έχει πλέον αποδειχτεί ότι αυτή η συσσώρευση πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών ξεκινάει πολύ νωρίς στη ζωή μας, εξελίσσεται με το πέρασμα του χρόνου και, εάν δεν σταματήσει, μπορεί τελικά να οδηγήσει σε επεισόδια αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου (έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο κ.λπ.) κατά τη μέση ηλικία και μετά», τονίζουν οι  δρ Ανδρέας Μελιδώνης, Συντονιστής Διευθυντής Διαβητολογικού – Καρδιομεταβολικού Κέντρου Metropolitan Hospital και Κάρολος Παπαλαζάρου Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Συνεργάτης του Νοσοκομείου, επισημαίνοντας το σημαντικό ρόλο της διατροφής στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης.

Σε μεταθανάτιες νεκροτομικές εξετάσεις εφήβων και νεαρών ενηλίκων σε αναπτυγμένες χώρες, παρατηρήθηκαν αρκετά συχνά λιπώδεις ραβδώσεις και ινώδεις πλάκες στην αορτή και τις στεφανιαίες αρτηρίες, αλλοιώσεις που, προφανώς, είχαν αρχίσει να δημιουργούνται από την παιδική ηλικία, με την παιδική παχυσαρκία να αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνισή τους.

Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων, λιποπρωτεΐνης α και αρτηριακής πίεσης για μεγάλο χρονικό διάστημα αποτελούν επίσης παράγοντα κινδύνου εμφάνισης αθηροσκλήρωσης.

Πρωτογενής πρόληψη της αθηροσκλήρωσης

Η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής από μικρή ηλικία αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι της πρωτογενούς πρόληψης (χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακών επιπλοκών) της αθηροσκλήρωσης.

Αυτός ο τρόπος περιλαμβάνει ένα υγιεινό διατροφικό πρότυπο, τακτική σωματική άσκηση, αποχή από το κάπνισμα, αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ, διαχείριση του στρες και επαρκή (7-9 ώρες τη μέρα) και ποιοτικό ύπνο.

Όσον αφορά στο διατροφικό πρότυπο, υπάρχει μεγάλος όγκος ερευνητικών δεδομένων και γίνεται πολύ μεγάλη συζήτηση σχετικά με το ποιο είναι το καλύτερο για την πρόληψη της αθηροσκλήρωσης.

Οι αμερικανικές επιστημονικές εταιρείες που ασχολούνται με το θέμα, τουλάχιστον τα τελευταία τρία χρόνια, προτείνουν ως καλύτερες τις εξής τρεις:

  • Τη μεσογειακού τύπου διατροφή
  • Τη δίαιτα Dash
  • Τη χορτοφαγική δίαιτα (vegetarian style).

Οι τρεις διαφορετικές διατροφικές προτάσεις έχουν κάποια κοινά στοιχεία τα οποία είναι:

  • Η αντικατάσταση των τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά από τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε ακόρεστα λιπαρά
  • Η μείωση της πρόσληψης αλατιού
  • Η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε φυτικές ίνες (δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ξηροί καρποί)
  • Η κατανάλωση ψαριών (κυρίως λιπαρών και αφρόψαρων)
  • Η μείωση της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων
  • Η μείωση της κατανάλωσης ζάχαρης.

Οι πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων στην κλινική πράξη, συστήνουν κυρίως την υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου.

Γιατί όμως οι επιστήμονες επιμένουν τόσο πολύ στο μεσογειακό μοντέλο διατροφής τα τελευταία χρόνια;

Σε σύγκριση με άλλους τύπους διατροφής (κετογονική, δίαιτα Dunkan κ.ά) για τις οποίες δεν έχουμε αρκετά δεδομένα μελετών, δεν έχουν παρουσιάσει ενθαρρυντικά αποτελέσματα και σε αρκετές περιπτώσεις έχουν παρενέργειες, η μεσογειακή διατροφή και έχει μελετηθεί εκτεταμένα και έχει θαυμάσια αποτελέσματα.

Μια από τις μεγαλύτερες μέχρι τώρα μελέτες που επιβεβαιώνουν την καρδιοπροστατευτική δράση της μεσογειακής διατροφής είναι η PREDIMED, μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή με δείγμα από την Ισπανία, στο οποίο συμμετείχαν 7.447 άτομα ηλικίας 55-80 ετών.

Όσον αφορά στο σχεδιασμό της μελέτης υπήρχαν: μια ομάδα ελέγχου στην οποία η μόνη παρέμβαση ήταν συμβουλευτική και αφορούσε τον περιορισμό του λίπους στη διατροφή και δύο ομάδες παρέμβασης από τις οποίες η μία ακολούθησε μια συνήθη συμβατική «δυτική» δίαιτα και η άλλη ακολούθησε μεσογειακή διατροφή ή δίαιτα ενισχυμένη σε ελαιόλαδο (50ml την ημέρα/άτομο) και σε ξηρούς καρπούς (30g την ημέρα/άτομο: 15g καρύδια, 7,5g αμύγδαλα και 7,5g φουντούκια).

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν σημαντική βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ, των επιπέδων αρτηριακής πίεσης και του γλυκαιμικού ελέγχου, ήδη από τους πρώτους τρεις μήνες στην ομάδα που ακολούθησε μεσογειακή διατροφή.

Στον πενταετή επανέλεγχο φάνηκε ότι, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου, η ομάδα παρέμβασης με τη μεσογειακή διατροφή είχε 30% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, ενώ η ομάδα η ενισχυμένη με ελαιόλαδο είχε επιπλέον όφελος.

Δευτερογενής πρόληψη της αθηροσκλήρωσης

Σε μια σημαντική μελέτη δευτερογενούς πρόληψης (μελέτη σε ασθενείς με ιστορικό στεφανιαίας νόσου-εμφράγματος του μυοκαρδίου) με παρακολούθηση 7 ετών, τεκμηριώθηκε ότι οι ασθενείς που ακολούθησαν πρόγραμμα μεσογειακής διατροφής (κυρίως με αγνό παρθένο ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς), συγκριτικά με ασθενείς που ακολούθησαν πρόγραμμα διατροφής με χαμηλά λιπαρά (low fat diet), παρουσίασαν κατά 27% λιγότερα αγγειακά και θανατηφόρα επεισόδια, με τους άντρες της ομάδας να είναι περισσότερο ωφελημένοι (μείωση των καρδιαγγειακών επιπλοκών κατά 34%).

Από τα παραπάνω στοιχεία αλλά και από πολλές προοπτικές τυχαιοποιημένες μελέτες και μελέτες παρατήρησης καθίσταται αναμφίβολο ότι τα οφέλη της καρδιαγγειακής υγείας από τη μεσογειακή διατροφή και στην πρωτογενή (χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακών επιπλοκών) και στη δευτερογενή (με ιστορικό καρδιαγγειακών επιπλοκών) πρόληψη είναι σαφή και σημαντικά.

Αυτή η διαπίστωση σε συνδυασμό με τη γνώση ότι η αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσος αρχίζει νωρίς στην πορεία της ζωής του ανθρώπου και εξελίσσεται για δεκαετίες μέχρι να υπάρξει καρδιαγγειακό συμβάν, καθιστά ιδιαίτερα και πολλαπλά σημαντική την υιοθέτηση και την τήρηση μιας υγιεινής διατροφής − κατά προτίμηση της μεσογειακής. Μιας διατροφής με έμφαση στην υψηλή πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, ελαιόλαδου, ξηρών καρπών, οσπρίων, άπαχων πρωτεϊνών, και με περιορισμό των προϊόντων με ζάχαρη, των επεξεργασμένων δημητριακών και των επεξεργασμένων κρεάτων.

Στη χώρα μας, μάλιστα έχουμε και επιπλέον λόγους για την υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής, καθώς αυτή «γεννήθηκε» και εξελίχθηκε στην Ελλάδα (ιδιαίτερα στην Κρήτη) και αυτήν ακολουθούσαν οι πρόγονοί μας. Ας αρχίσουμε λοιπόν, να την ακολουθούμε με συνέπεια και σύστημα, μιας και έχουμε τόσο θετικά στοιχεία για την αξία της και την πρωταγωνιστική της συμβολή στην αποτροπή των καρδιαγγειακών επιπλοκών.

Loading

Μπορει να σας ενδιαφερουν

Affidea: Διάγνωση Αναπνευστικών και Γαστρεντερικών Λοιμώξεων εντός 24ώρου

Affidea: Διάγνωση Αναπνευστικών και Γαστρεντερικών Λοιμώξεων εντός 24ώρου

Προηγμένη Μοριακή Ανίχνευση με Υψηλή Ακρίβεια σε Πρωτοβάθμιο Επίπεδο  Ο Όμιλος διαγνωστικών κέντρων Affidea εισάγει μια νέα εποχή στη μοριακή διάγνωση με τη χρήση πρωτοποριακής τεχνολογίας στην ιατρική φαρέτρα της, που γίνεται πλέον διαθέσιμη και στην Πρωτοβάθμια...

Ιός Coxsackie: Όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς

Ιός Coxsackie: Όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς

Ο ιός Coxsackie είναι μια συχνή αιτία λοιμώξεων, ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά. Ανήκει στην οικογένεια των εντεροϊών και χωρίζεται σε δύο ομάδες, Α και Β, καθεμία από τις οποίες περιλαμβάνει διαφορετικούς ορότυπους. Οι λοιμώξεις από αυτούς τους ιούς είναι συνήθως ήπιες...

HMPV: Είναι μια νέα παγκόσμια απειλή;

HMPV: Είναι μια νέα παγκόσμια απειλή;

Το τελευταίο διάστημα, η εξάπλωση του Ανθρώπινου Μεταπνευμονοϊού (HMPV) έχει τραβήξει την προσοχή, ιδιαίτερα μετά την εμφάνιση κρουσμάτων στη χώρα μας. Παράλληλα, εικόνες από υπερπλήρη νοσοκομεία στην Κίνα, με ασθενείς και προσωπικό να φορούν μάσκες, έχουν ξυπνήσει...

Check-Up: η καλύτερη αρχή για το νέο έτος!

Check-Up: η καλύτερη αρχή για το νέο έτος!

Η αρχή της νέας χρονιάς είναι η ιδανική στιγμή να θέσετε στόχους για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα είναι η πρόληψη. Οι τακτικές προληπτικές εξετάσεις είναι ο καλύτερος τρόπος να παρακολουθείτε την κατάσταση της υγείας σας και να...

rTMS Θεραπεία. Μια νέα προοπτική για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης

rTMS Θεραπεία. Μια νέα προοπτική για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης

Στην εποχή μας η κατάθλιψη είναι μία πολυδιάστατη διαταραχή, η οποία επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους και μπορεί να οδηγήσει σε μια ποικιλία συναισθηματικών και σωματικών προβλημάτων. Παρότι η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή κατάσταση, μπορεί να αντιμετωπιστεί...

Οδηγός διατροφικής επιβίωσης στις γιορτές

Οδηγός διατροφικής επιβίωσης στις γιορτές

Οι ημέρες των Χριστουγέννων είναι ημέρες χαράς, γιορτής, ξεκούρασης και διασκέδασης. Πέραν όμως τούτων, είναι και ημέρες που καταναλώνεται αρκετό φαγητό και ποτό! Μάλιστα, όπως μας αναφέρει η Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Εύα Τσάκου, είναι και ημέρες στις οποίες...

Ζάχαρη. Ποιες βλάβες προκαλεί στο δέρμα;

Ζάχαρη. Ποιες βλάβες προκαλεί στο δέρμα;

Μπορεί η ζάχαρη να ικανοποιεί τους γευστικούς μας κάλυκες αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι είναι καταστροφική για το δέρμα. Τα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη τρόφιμα, τα οποία έχουν την τιμητική τους τις γιορτινές ημέρες, αποτελούν αιτία επιδείνωσης των υφιστάμενων...

Γιορτές. Τι επιπτώσεις έχουν στα δόντια μας;

Γιορτές. Τι επιπτώσεις έχουν στα δόντια μας;

Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και παραδεχθείτε το, όλοι μικροί και μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες, ανυπομονούμε να γευτούμε τα γλυκά και αλμυρά εδέσματα του εορταστικού τραπεζιού. Κι ενώ η πρώτη σκέψη μας συνήθως είναι, προσοχή στις θερμίδες για να μην πάρουμε κιλά,...

Τι πρέπει να ξέρω πριν ξεκινήσω ψυχοθεραπεία;

Τι πρέπει να ξέρω πριν ξεκινήσω ψυχοθεραπεία;

Η καλή ψυχολογική κατάσταση είναι προϋπόθεση για μια υγιή, ευτυχισμένη και παραγωγική ζωή. Ωστόσο, υπάρχουν γεγονότα που την επηρεάζουν αρνητικά και είναι δύσκολα στη διαχείρισή τους. Και ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεραστούν γρήγορα είναι η ψυχοθεραπεία. Στη χώρα...