Οι ιογενείς γαστρεντερίτιδες προκαλούνται από διάφορους ιούς (ροταϊούς, νοροϊούς, αδενοϊούς, σαποϊούς, αστροϊούς) και είναι πολύ συχνές.

Η Ειδική Παθολόγος Δρ Χρυσούλα Λιάκου εξηγεί πως οι ιοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα μολύνουν μόνον ανθρώπους και τα κύρια συμπτώματα είναι διάρροια και έμετος.

Ωστόσο οι πάσχοντες μπορεί να παρουσιάσουν και άλλα, όπως ναυτία, πονοκέφαλο, πόνο και κράμπες στην κοιλιά, μυϊκούς πόνους. Σε σπάνιες περιπτώσεις αναπτύσσεται πυρετός, ο οποίος συνήθως είναι χαμηλός.

Πώς μολύνεται ένα άτομο από γαστρεντερίτιδα;

Η μόλυνση μπορεί να συμβεί από την κατανάλωση τροφίμων ή ροφημάτων που παρασκευάζονται σε κακές συνθήκες υγιεινής, καθώς και μέσω της επαφής με μολυσμένες επιφάνειες. Μπορεί επίσης να μεταφερθεί και από άτομο σε άτομο, αφού οι ιοί αποβάλλονται με τη διάρροια και τον έμετο. Γι’ αυτό έχει ζωτική σημασία να τηρούνται σχολαστικά οι κανόνες υγιεινής, με πολύ καλό σαπούνισμα των χεριών και απολύμανση των επιφανειών με χλωρίνη μετά από κάθε διάρροια και έμετο. Απαραίτητο είναι επίσης το καλό σαπούνισμα των χεριών πριν από την προετοιμασία και την κατανάλωση φαγητού.

Πόσο μεταδοτική είναι;

Οι ιοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα επιβιώνουν έως και 72 ώρες στις επιφάνειες. Επιπλέον, ένας ασθενής είναι μεταδοτικός από τη στιγμή που αρχίζει να νιώθει άρρωστος έως τουλάχιστον τρεις ημέρες μετά την ανάρρωσή του. Τα συμπτώματα κατά κανόνα αρχίζουν 1-2 μέρες μετά τη μόλυνση. Συνήθως διαρκούν 1-2 μέρες, αλλά μπορεί να επιμείνουν περισσότερο, αναλόγως με τον ιό που προκαλεί τη γαστρεντερίτιδα. Επειδή όμως οι ιοί αυτοί είναι πολύ μεταδοτικοί, συνιστάται στους ασθενείς όλων των ηλικιών να παραμένουν στο σπίτι έως ότου περάσουν 48 ώρες χωρίς συμπτώματα.

Πότε μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη;

Η οξεία γαστρεντερίτιδα μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για ορισμένες ομάδες του πληθυσμού που είναι ευάλωτες στην αφυδάτωση. Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ρυθμίζουν πολύ καλά τα επίπεδα νερού στο σώμα τους, μέσω της διατροφής. Ωστόσο τα βρέφη και τα μικρά παιδιά (ηλικίες κάτω των 5 ετών), οι ηλικιωμένοι, οι ασθενείς που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν, καθώς και όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό (ανοσοκατεσταλμένοι) δυσκολεύονται αρκετά.

Ποιες είναι οι οδηγίες για τους ασθενείς;

Όποιος έχει ιογενή γαστρεντερίτιδα, πρέπει να πίνει άφθονα υγρά (περισσότερα από το συνηθισμένο) για να αποφύγει την αφυδάτωση. Τα υγρά αυτά μπορεί να είναι σκέτο νερό, αλλά και κάποιος φρουτοχυμός, λίγο τσάι ή/και ζωμός. Αν μπορεί να φάει, ένα τσάι με ζάχαρη και άσπρη φρυγανιά μπορεί να βοηθήσουν στην αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών. Αν, όμως, αρχίσει ο ασθενής να αναπτύσσει αφυδάτωση, μπορεί να χρειαστεί διαλύματα ηλεκτρολυτών από το φαρμακείο. Αν ένας ενήλικας εκδηλώσει συμπτώματα ύποπτα για σοβαρή αφυδάτωση (όπως επίμονη ζάλη, σημαντική μείωση ή και διακοπή της ούρησης, απώλεια συνείδησης) είναι απαραίτητη η άμεση ιατρική συμβουλή. Το ίδιο ισχύει, όμως, και αν έχει διάρροια ή έμετο με αίμα, συνεχείς εμέτους που καθιστούν αδύνατη την πρόσληψη υγρών ή πυρετό πάνω από 38 βαθμούς Κελσίου.

Η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη και αν τα συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας δεν βελτιωθούν σε 1-2 μέρες ή αν ο ασθενής έχει ιστορικό ταξιδιού τις τελευταίες εβδομάδες σε αναπτυσσόμενη χώρα. Όσοι εξάλλου πάσχουν από σοβαρά υποκείμενα νοσήματα όπως νεφροπάθεια, φλεγμονώδη πάθηση του εντέρου ή ανοσοκαταστολή, πρέπει να επικοινωνούν με τον γιατρό τους με το πρώτο ύποπτο σύμπτωμα γαστρεντερίτιδας.

Για τα μικρά παιδιά με γαστρεντερίτιδα, η ιατρική συμβουλή καλό είναι να λαμβάνεται με τα πρώτα συμπτώματα, ώστε ο παιδίατρος που γνωρίζει το ιστορικό τους, να δώσει εξατομικευμένες οδηγίες.