Όλοι συμφωνούμε πως η πανδημία του κορωνοϊού μας οδηγεί σε αυξημένο άγχος και αβεβαιότητα για το μέλλον. Ο αμερικανικός φορέας ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων, Centers for Disease Control and Prevention, αναγνωρίζει ακριβώς αυτό: Ο φόβος για τον νέο κορωνοϊό και τη λοίμωξη COVID-19, μπορεί να προκαλεί έντονα συναισθήματα άγχους και φόβου σε ενήλικες και παιδιά.
Ο κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά σε καταστάσεις στρες και η αντίδρασή του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Έχοντας αυτό κατά νου, ο Δηµήτρης Α. Μπιλάλης, MBBCH MMedSc FRCOG CCST, χειρουργός-γυναικολόγος, διευθυντής Athens Women’s Health Clinic εφιστά την προσοχή μας σε έναν πολύ ιδιαίτερο και ευαίσθητο συσχετισμό αυτής της περιόδου: την τάση για κατανάλωση αλκοόλ ακόμη και σε εγκύους.
Για τις γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης, το αλκοόλ δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να αποτελεί μέρος της εξίσωσης, ακόμη κι αν η κοινωνική κατανάλωσή του ήταν μια συνήθεια που είχαν στην καθημερινή τους ζωή πριν συλλάβουν.
Άγχος και κατανάλωση αλκοόλ
«Αναγνωρίζω πως για κάποιες έγκυες που κατανάλωναν τακτικά αλκοόλ πριν την εγκυμοσύνη, μπορεί το άγχος και η αβεβαιότητα που δημιουργεί γύρω μας η πανδημία του κορωνοϊού να αποτελούν έναυσμα για να διακόψουν την αποχή από το αλκοόλ», τονίζει ο Δρ. Δημήτρης Μπιλάλης. «Το αλκοόλ όμως στην εγκυμοσύνη απαγορεύεται και υπάρχουν σημαντικοί λόγοι γι’ αυτό. Επιπλέον, και επειδή έχω λάβει σχετικές ερωτήσεις από εγκύους που παρακολουθούμε στην Κλινική, είναι σημαντικό να θυμάστε πως δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα κατανάλωσης αλκοόλ για τις γυναίκες που κυοφορούν», συμπληρώνει.
Οι επιπτώσεις της κατανάλωσης αλκοόλ στην εγκυμοσύνη
Η κατανάλωση αλκοόλ κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης έχει βρεθεί πως αυξάνει τις πιθανότητες αποβολής, πρόωρου τοκετού στη συνέχεια της κύησης και γέννηση μωρού με χαμηλό βάρος. Επιπλέον, η επιστημονική κοινότητα συμφωνεί πως η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ κατά την εγκυμοσύνη έχει καταστροφικές συνέπειες στο νευρικό σύστημα του εμβρύου, όπως νευρικές ανωμαλίες, καθυστερημένη διανοητική ανάπτυξη, μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα συμπεριφοράς στη μετέπειτα ζωή του.
Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί επίσης να βλάψει σοβαρά τα αναπτυσσόμενα όργανα του εμβρύου. Πιο συγκεκριμένα, έχει βρεθεί πως το αλκοόλ στο αίμα της εγκύου περνά μέσα από τον πλακούντα στο έμβρυο. Καθώς όμως το ήπαρ είναι από τα τελευταία όργανα του μωρού που ωριμάζουν πριν γεννηθεί, η έκθεσή του στο αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ανάπτυξή του.
Εμβρυικό αλκοολικό σύνδρομο
Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει στο μωρό μια πολύ σοβαρή κατάσταση, το εμβρυικό αλκοολικό σύνδρομο. Μερικά από τα πιο συχνά χαρακτηριστικά του συνδρόμου είναι τα παρακάτω:
• Χαμηλό βάρος γέννησης
• Ελλιπή ανάπτυξη
• Μικρό μέγεθος κεφαλιού
• Συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στο πρόσωπο του μωρού
• Πρόβλημα στην καρδιά, τα νεφρά, το ήπαρ και τα οστά
• Προβλήματα όρασης ή ακοής
• Υπερδραστήρια συμπεριφορά
• Δυσκολία συγκέντρωσης της προσοχής
• Κακή μνήμη
• Καθυστέρηση στην ανάπτυξη των γλωσσικών δεξιοτήτων
• Μαθησιακές και συμπεριφορικές διαταραχές.
Και επειδή δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες από την επιστημονική κοινότητα για τα επίπεδα ασφαλούς κατανάλωσης, εάν αυτά μπορούν να προσδιοριστούν, η δική μας συμβουλή είναι πως, παρά το στρες και τους φόβους που μπορεί να νιώθετε αυτή την περίοδο της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της πανδημίας του κορωνοϊού, θα πρέπει να αναζητήσετε άλλους τρόπους για να νιώσετε καλύτερα, συμβουλεύει η Χαρούλα Μπιλάλη, βιολόγος Αναπαραγωγής και πιστοποιημένη Health & Wellness Coach, μέλος της επιστημονικήε ομάδας της Women’ s Health Clinic.
Μερικές συμβουλές για τη διαχείριση του άγχους στην εγκυμοσύνη:
• Αποφύγετε τη συνεχή ενημέρωση για τις εξελίξεις αναφορικά με τον κορωνοϊό. Επιλέξτε μια ειδησεογραφική πηγή ή ιστότοπο που εμπιστεύεστε και ενημερωθείτε από εκεί.
• Ακόμη και σε αυτή τη φάση της κοινωνικής αποστασιοποίησης, εάν νιώθετε καλά και έχετε τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας, βγαίνετε για σύντομους περιπάτους στη γειτονιά σας, κάτι που άλλωστε είναι επιτρεπτό στο πλαίσιο της φυσικής δραστηριότητας. Αυτή η έξοδος από το σπίτι θα σας βοηθήσει να ισορροπήσετε τα συναισθήματά σας.
• Στο σπίτι, προσπαθήστε να παραμένετε φυσικά δραστήρια, για παράδειγμα βρείτε βίντεο στο YouTube με ήπιες ασκήσεις για εγκύους ή διαλογισμό, αφού όμως πρώτα μοιραστείτε τα βίντεο και πάρτε την έγκριση από το γιατρό ή τη μαία σας.
• Επενδύστε σε ποιοτικό χρόνο με το σύντροφο σας και τα άλλα μέλη της οικογένειας σας και μαγειρέψτε καθημερινά κάτι ιδιαίτερα υγιεινό για όλους εσάς αλλά και το μωράκι σας.
• Συζητήστε τις ανησυχίες και τους φόβους σας με μια φίλη σας που αντιμετωπίζει την κατάσταση με ψυχραιμία, με τον σύντροφό σας , με το γιατρό σας ή, εφόσον βλέπετε πως η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου, με έναν σύμβουλο ψυχικής υγείας.
• Εάν σας λείπει περισσότερο η συνήθεια του να πίνετε ένα ποτήρι αλκοόλ την ώρα που βλέπετε μια ταινία ή συζητάτε με τον σύντροφό σας, αντικαταστήστε το με ένα ζεστό αρωματικό αφέψημα, π.χ. πράσινο τσάι στο οποίο θα προσθέσετε μια φέτα λεμόνι και ένα κομμάτι τζίντζερ, με ανθρακούχο νερό στο οποίο θα προσθέσετε λίγα φύλλα δυόσμου και λάιμ ή ακόμη και με μια δροσερή μπύρα χωρίς αλκοόλ, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας.
Θυμηθείτε πως η κρίση υγείας αυτή τη στιγμή είναι παγκόσμια αλλά υπάρχουν ήδη κάποιαν ενθαρρυντικά στοιχεία που περιμένουμε για την αντιμετώπισή της στο άμεσο μέλλον. Επίσης, η πλειοψηφία των επιστημόνων, αν και τη στιγμή αυτή κάτι τέτοιο φαίνεται ουτοπικό, συμφωνεί πως θα μας κληροδοτήσει πολλά θετικά για τις προσωπικές μας σχέσεις και πως θα γίνει η αφορμή για μια βαθιά ανασκόπηση απ’ όλους μας για τις αξίες και τις επιθυμίες μας στη ζωή.